Luk 12 | DWW | STEP | Raḡan ḡaubonaḡa be patara ya morabana tausand bisanama be adi banagama mate awai vaguda munaḡana. Be Yesu na tauwai muriwatanama ḡarodie giu yai kare da ya duḡudi be ya riu wainoḡotidina, “Ko rabe munaḡemi be nam Parisi adi kauama ko ruvedi. Taudi ta voivoiana kabe banaga veredi, be ibewa. Baninama taudi adi waikaikaiyovuma maika sida ewai raudavudavuna.

Luke 12

Yesu na tauwai muriwatanama ya riu wainoḡotidi be ya duḡudina

(Mt 10:26-31)

1 Raḡan ḡaubonaḡa be patara ya morabana tausand bisanama be adi banagama mate awai vaguda munaḡana. Be Yesu na tauwai muriwatanama ḡarodie giu yai kare da ya duḡudi be ya riu wainoḡotidina, “Ko rabe munaḡemi be nam Parisi adi kauama ko ruvedi. Taudi ta voivoiana kabe banaga veredi, be ibewa. Baninama taudi adi waikaikaiyovuma maika sida ^{▼▼Gurik nopone inam ‘leaven’. ‘Leaven’ maika sida, baninama ewai raudavudavu be e moramorabana.} ewai raudavudavuna. 2 Be raḡan e veraverauna e tavana, inam raḡanine uma yabedima rupurupudima tokare ta maḡatarana, be yaba semosemodima tokare banaga matabudi ta kataiedina. 3 Be aiyaba kupie ko giuedina, tokare banaga matabudi yanae ta vaiedina, be aiyaba turemima mate waimoisirie koi kasavena, tokare patare ta giue be banaga matabudi ta vaiena.

4 “Yau bana, taugu yà riuriuemina, banaga tubuḡa taunaḡa tauwai gurinama nam ko nairedi, tokare nam aba ḡesau ta voie. 5 Taugu yà riuriuemina da aitau ko nairena. Mamaitua ko nairena, baninama ko gurina murine, tauna deḡoda e ḡoena, tauna rewapana ḡarone da tokare gienae e poraḡa nawemina. Vutuna aubainama yà riuriuemina da tauna taunaḡa ko naire!

6 “Kiu ḡauḡaubodima matabudi 5 maesidima 20 Toea. Be nam ai kiu tenaḡa Mamaitua nuanama i koana. 7 Avedi debavuvuḡimima be inam matabudi Mamaitua ya sievidina. Vutuna aubainama nam ko naira, taumi noḡotimima ya moraba kauana, nam kiu ḡauḡaubodima maika.

Yesu na matamatama

(Mt 10:19-20,32-33; 12:32)

8 “Be yà riuriuemina da aitau taugu ei maḡatariguna banaga matedie, naumeki da taugu tauna Mamaitua na aneama matedie yai maḡatarina. 9 Be aitau taugu e bovieguna banaga matedie, naumeki taugu tauna Mamaitua na aneama matedie yà boviena. 10 Deḡoda aitau Banaga Natunama ḡarone e riu viravirana, naumeki da taugu tokare yà noḡota porena, deḡoda tauna noḡotaporaḡa e ḡoena. Be deḡoda aitau Arua Babau ḡarone ei diboḡana, avedi da tauna noḡotaporaḡa e ḡoeḡoena, be taugu tokare nam yà noḡota pore.

11 “Taumi taugu kowai sumaḡeguna aubainama, deḡoda banaga ta verauḡemina sinagog nopone etaremima aubainama, nam ko naira bo ko riuna, ‘Nema tà gudutara bako?’ 12 baninama inam raḡanine tokare Arua Babau tauna giu e utemi be nama ko giuna.”

Waiguyau baneginama buabuanama wainasinama

13 Banaga tenaḡa patara nopodie Yesu ya riuena, “Tauwai katakatai, tuaḡaguma kwa riue da tauna dosi gagasidima e soiedi da tauna be taugu.” 14 Be Yesu ya riuena, “Badam, tam aitau ya riuem da taugu ami purapurama soienama yài tarapiriedi?” 15 Be Yesu taudi ya riuedina, “Ko kita kaua da ḡaromie nam purapura matabudi koi gogo, baninama taumi nam teneteneḡina da inam purepuredie yawasana ko banavi!”

16 Dabudine Yesu uma wainasinama ya riuedina, “Raḡan tenaḡa purapura baneginama na sipima ya maurana. 17 Be inam baneginama tauna ya noḡota munaḡena, ‘Taugu yodi aba yà voie? Taugu yau gabuma nam teneteneḡina da yau maurama yài damdi.’ 18 Dabudine tauna ya riuna, ‘Taugu è kataiena yodi aba yà voiena. Yau kanima vadedima yà kati weidi be vada dosidiḡa yà keridi. Be dabudine yau maurama be yau purapura matabudi yài damdina. 19 Be dabudine taugu yà riu munaḡeguna, Ya vere kauana, yodi aba yài nuaboye? Taugu yabedima veredima matabudi è ḡoeḡoedina yodi è ragaudina modi toitoi ruvedima. Yodi taugu yà sipere, yà kani, yà tego be yài nuaverena.’

20 “Be Mamaitua ya riuena, ‘Tam bua! Manaka kupine am yawasanama yà kaiporena, be aubaimma kuya vovo kaukauana tokare aitau e ragaudi?’

21 “Inam kauinama teneḡinama nama tauna aitau dobue maurama ewai damna ḡarone e tubuḡana, be tauna nam Mamaitua ḡarone na maurama imawai damna, ibewa.”

Nam koi nuaboya

(Mt 6:19-21,25-34)

22 Be Yesu na tauwai muriwatanama ya riuedina, “Taugu yà riuriuemina da nam tubuḡimima na yawasanama aubainama koi nuaboya, aba sibo koya kani bo aba sibo koya kote tunimima aubainama. 23 Baninama yawasana noḡotinama inam ya moraba vavasaḡana, nam maika kani, be tunimima noḡotinama inam ya moraba vavasaḡana, nam maika gara. 24 Kiu gayogayo ko kitedi! Taudi nam tima sipisipina, be nam kani timawai damna. Be yaḡoro Mamaitua ewai kanidina. Be taumi noḡotimima inam ya moraba vavasaḡana, nam maika kiu. 25 Tam aitau da inam yabedima kwawai nuaboyedina, tokare kwa mia watana, bo? 26 Be taumi deḡoda inam yabedima ḡauḡaubodima nam teneteneḡina da ko voiedi, naumeki da yaba ḡesaudima mate nam koi nuaboyedi!

27 “Nanari dobire ta gogogogona ko kitedi. Taudi nam tima noyanoyana be gara nam tima voivoiedina. Be yà riuriuemina, avedi da guyau Solomon na garama veredima waimatakanikanidima, be nam ai gara tenaḡa i vere vavasaḡana nanari maika. 28 Be yodi berana ta gogo be Mamaitua ewai garedina ko kitekitedina, be pomai kaie ta gabu gorudina. Teneḡinama nama Mamaitua tokare teneteneḡinama da taumi ei garemina! Taumi ami waisumaḡama ya ḡaubo kauana! 29 Be mate kani be tego nam koi nuaboyedi! 30 Dobu banegidima nam waiwaisumeḡidi inam yabedima tawai nuaboyedina. Taumi Tamemima marae ya kataie da inam yabedima ko ḡoeḡoedina. 31 Be taumi noḡone Mamaitua na waiguyauma ko wane dokena. Yodibe tauna inam yabedima matabudi e utemina.

32 “Taumi inam taugu yau yosima damnama ḡaubonama, nam koi nuaboya, baninama Tamemima tokare na waiguyauma e utemina. 33 Ami purapurama ko raugimaredi be mane banaga waikaruwaḡewaḡedima ko utedina. Deḡoda nama ko voiana, tokare marae ami waiguyauma verevavasaḡinama ko paḡona, be inam waiguyaunama nam airaḡan e kovi. Be nam aitau ami waiguyauma e danene bo kwarikwari ta kanidi. 34 Baninama taumi ami waiguyauma vere vavasaḡidima deḡo ta kenakenana, taumi ami noḡotama be nuemima tabutabunama inam dabudine ta kenakenana.

Ko vokaukaua be koi rabana Yesu aubainama

(Mt 24:45-51)

35 “Raḡan matabuna ko vokaukaua wainonoḡa da ami kodamma ko gabudi be koi rabana, 36 maika taunoya adi badama soie ^{▼▼Yesu ya riuna: ‘Wainaḡi soinama’, baninama Israel nopone wainaḡi soinama ya dau kauana, be nam aitau I kataiena da airaḡan soi e kovi.} ya naḡo be ta raberabena da e verau munaḡana, be raḡanine e tava munaḡa be e raupewapewana taudi waiḡapa ta dobi be matakeda ta kaiporena. 37 Raḡanine Bada e verau munaḡa be na taunoyama a vokaukaua be tauna a raberabena e kitedina, inam raḡanine nuavere dosinama taunoya ḡarodie. Taugu yà riuriu kauemina inam raḡanine Bada na taunoyama e riuedi da taudi ta mia be tauna na taunoyama adi kanima e soiena. 38 Inam raḡanine, taunoya avedi da kenavauvaue bo nobautuae, taudi yaḡoro a vokaukaua be tawai rabana. Be Bada e verau munaḡa da e kitana be na taunoyama a vokaukauana be awai rabana, inam raḡanine naumeki da nuavere dosinama taudi ḡarodie.

39 “Uma ko noḡoti, deḡoda vada taupakinama sibo taudanene na kaba tavama raḡaninama i kataiena, naumeki da tauna tokare na gaburama ya bodame be baneginama nam na vadae ya saḡa be ya danene. 40 Be taumi mate nama ko vokaukauana, baninama Banaga Natunama na verauma raḡaninama taumi nam koma noḡonoḡotina da tauna e tava, inam raḡanine tauna e tavana.”

41 Be Pita yai taravira be ya riuna, “Bada, uma wainasinama taumaḡa aubaimaima kuya giue bo banaga ḡesaudima mate?” 42 Be Yesu ya paribeena, “Aba è riuriuemina, yodi nema ko noḡonoḡota bake? Aba taunoyanama waisumeḡina be nuanuauyauyanama, da bada inam taunoyanama e vine be tauna na banagama ei badedi be adi kanima e soiena? 43 Raḡanine Bada e verau munaḡa be na taunoyama inam noyanama e voivoiena e kitana, naumeki da nuavere dosinama inam taunoyanama ḡarone. 44 Yà riuriu kauemina da tokare Bada inam taunoyanama e vine da Bada na purapurama matabudi ei badedina. 45 Be deḡoda taunoya tauname e riu munaḡe be e riuna, ‘Yau Badama bonika deḡo ya naḡona be nam ima veraverau munaḡana.’ Inam raḡanine tauna na banagama ḡesaudima riḡedima ei karena, dabudine tauna e kanikani be e tegotego koakoa be e tego buana. 46 Inam raḡanine taunoya e miamia nuababaḡa be Bada e verauna raḡanine, tauna e dourakaraka be banaga nam waiwaisumeḡidi ḡarodie e boru nawena. 47 Be taunoya Bada na ḡoanama ya kataiena, be nam i vokaukauana bo Bada na ḡoanama nam i voivoiena, naumeki da tauna tokare kovoḡa dosinama e paḡona.

48 “Be deḡoda taunoya aitau Bada na ḡoanama nam i kataiena be aba ya voia waigewana, tauna tokare kovoḡa ḡaubonama e paḡona. Deḡoda Mamaitua banaga yaba toitoi ya uteutena, tauna tokare inam baneginama ḡarone yaba toitoi e ragaudina. Be Mamaitua banaga aitau yaba toitoi nimane ya biridi be e raberabedina, naumeki da inam baneginama yaba toitoi Mamaitua e ute munaḡena.

Yesu kana taiye dariḡa e tubuḡana

(Mt 10:34-36)

49 “Taugu è yovona kai karakaratinama dobue è yovoḡena, be yà noḡonoḡotina da kainama kaiteka e karatina. 50 Taugu tokare babataito ^{▼▼Uma babataitonama, baninama Yesu ya gurigurina ya giuena.} bagibaginama yà paḡona, be ma nuaboyagu naumeki da yà raudamoena. 51 Taumi ko noḡonoḡoti da taugu dobue è yovona suba è yovoḡe, bo? Ibewa, nam suba be dariḡa. 52 Yodi be nokoi e naḡona vada tenaḡa nopone banaga 5 tai kawa dariḡa munaḡana. Banaga rabuiteḡa rabui mate tai saḡasaḡana, be banaga rabui rabuiteḡa mate tai saḡasaḡana. 53 Tametamedima, natunatudima tautauḡomidima mate tai saḡasaḡana, be natunatudima tautauḡomidima, tametamedima mate tai saḡasaḡana, be tinetinedima, natunatudima waiwaividima mate tai saḡasaḡana, be natunatudima waiwaividima, tinetinedima mate tai saḡasaḡana. Be rawanama visara mate tai saḡasaḡana, be visara rawanama mate tai saḡasaḡana.”

Yodi raḡanine matairidima

(Mt 16:2-3)

54 Be Yesu banaga ya riuedina, “Taumi giyou ko kita be egasiḡa e naḡonaḡona, inam raḡanine ko riuriuna, ‘Yodi kusana e ḡoḡona’, be nama e tubutubuḡana. 55 Be deḡoda sive oyaḡa e yovoyovona, inam ko riuriuna, ‘Yodi komra e tomna’, be nama e tubutubuḡana. 56 Taumi banaga kaikaiyovumima! Taumi mataira gunume be dobue kitawairuvedima koya kataiena. Be aba aubaina yodi raḡandima matairidima kitawairuvedima nam koma siasiava kauedi?

Am gewagewama kwa kawa didimani dokena

(Mt 5:25-26)

57 “Taumi koi tarapiri munaḡemi da deḡo tauna didimana be riukaua. 58 Deḡoda banaga tam e panim be e nawemna etara aubainama, naumeki da kedae kwa raurubu da am gewagewama kwa kawa didimana dokena. Inam raḡanine nam etara tauwai badenama e riuem be dibure kwa naḡo. 59 Taugu yà riuriuemna da tam tokare nam dibura kwa dobi pore naumeki da Toea damonama kwa kaiḡavutina.”